Fra Angelico - Św. Mikołaj z Bari

 

 

PATRON MIESIĄCA- ŚWIĘTY MIKOŁAJ Z MIRY

 

Mikołaj urodził się ok. 270 r. w Licji w miejscowości Patras. Był jedynym dzieckiem zamożnego małżeństwa chrześcijańskiego, uproszonym ich gorącymi modlitwami. Od młodości wyróżniał się nie tylko pobożnością, ale także wrażliwością na niedolę bliźnich. Po śmierci rodziców odziedziczył ich pokaźny majątek, którym chętnie dzielił się z potrzebującymi. Za swoją hojność nie oczekiwał podziękowań, nie pragnął rozgłosu, dlatego robił to często po kryjomu. Cieszył się samą radością obdarowywanych ludzi.

 

Chcąc jeszcze bardziej zbliżyć się do Boga, wstąpił do klasztoru w Patras, wkrótce jednak opuścił go i swoje rodzinne strony i przybył do Miry. Podczas wyborów na nowego biskupa tego miasta postanowiono, że urząd obejmie pierwsza osoba, która rankiem wejdzie do kościoła, aby się pomodlić. Dzięki interwencji Boga był to Mikołaj. Początkowo Mikołaj odmawiał objęcia tak wysokiej funkcji, bowiem nie czuł się na siłach przyjąć biskupich obowiązków. Po długich namowach zgodził się jednak uznając, że dzieje się to z Bożego wyroku.

 

Swoją posługę pełnił Mikołaj ofiarnie i z całkowitym oddaniem, głosząc Słowo Boże nie tylko członkom wspólnoty chrześcijańskiej, ale również wśród pogan. Podbił serca swoich wiernych nie tylko gorliwością pasterską, ale także troską o ich potrzeby materialne. Nie jest znana dokładnie data jego śmierci, przyjmuje się, że nastąpiło to szóstego grudnia między 345 a 352 r. Podobno w chwili śmierci świętego ukazały się anioły i rozbrzmiały chóry anielskie.

 

Mikołaj został uroczyście pochowany w Mirze. Wiele lat później miasto uległo zagładzie, gdy w 1087 r. opanowali je Turcy. Relikwie świętego zdołano jednak w porę wywieźć do włoskiego miasta Bari, które jest dzisiaj światowym ośrodkiem jego kultu. W 1089 r. papież Urban II uroczyście poświęcił grobowiec świętego w bazylice jego imienia, zaś w 1098 r. przy grobie Mikołaja odbył się synod mający na celu połączenie Kościoła rzymskiego z prawosławnym. Dziś do Bari przybywają tysiące turystów i pielgrzymów, dla których wielkim przeżyciem jest modlitwa przy relikwiach św. Mikołaja. Święty jest otaczany wielką czcią przez wiernych zarówno Kościoła katolickiego, jak i prawosławnego.

 

Święty Mikołaj jest bardzo popularnym świętym, zaskarbił sobie serca licznej rzeszy ludzi. Uznawany jest za patrona m. in. ludzi morza, kupców, młynarzy i piekarzy, krawców, tkaczy, podróżnych i pielgrzymów, więźniów, adwokatów i notariuszy, panien, dzieci i studentów.

 

 

Kolberg wspomina, że św. Mikołaj był czczony również w Polsce jako opiekun pasterzy, chroniący trzody przed drapieżnym zwierzęciem. Dlatego w wigilię święta (5XII) pasterze pościli, a w samo święto zamawiali nabożeństwa o opiekę nad zwierzętami domowymi. Wyraźną aluzją do tego zwyczaju są słowa „Rozprawy między panem, wójtem a plebanem” Mikołaja Reja:

 

Alboć wezmą, alboć daj-

Tak kazał święty Mikołaj.

Bo jeśli mu barana dasz

Pewny spokój od wilka masz.

Z dniem świętego Mikołaja lud polski łączył wiele przysłów, np.:

„Na Mikołaja porzuć wóz, a zaprzęż sanie” czy „Gdy śnieg pada, mówią, że święty Mikołaj brodą trzęsie”.

 

Zwyczaj wręczania dzieciom prezentów powstał w średniowieczu. Jego początki, to udzielanie stypendiów i zapomóg przez szkoły mające za patrona św. Mikołaja. Z upływem lat przekształcił się w obdarowywanie prezentami dzieci, a także wszystkich członków rodzin.

 

Święty Mikołaj nieustannie przypomina nam o potrzebie ofiarności wobec bliźniego. Pięknie ujął to papież Jan Paweł II mówiąc, że św. Mikołaj jest „patronem daru człowieka dla człowieka”.

 

Opracowanie: Stefania Kamała i Magdalena Bienioszek